Psychoanaliza jest najbardziej klasycznym rodzajem psychoterapii, opracowanym na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku przez Zygmunta Freuda. Opiera się na założeniu, iż osobowość człowieka jest w dużym stopniu warunkowana przez przeżycia z dzieciństwa, ze szczególnym wskazaniem na relacje z rodzicami lub opiekunami. Część doświadczeń z tego okresu jest wypierana, co prowadzi do zaburzeń i lęków. W ramach psychoanalizy terapeuta i pacjent starają się dotrzeć pod powierzchnię, do nie do końca uświadomionych przez pacjenta mechanizmów. Jest to terapia zakładająca bardzo intensywną, kilkuletnią pracę.
W przeciwieństwie do psychoanalizy, terapia behawioralna zorientowana jest na teraźniejszość pacjenta. Wspólnie z terapeutą, pacjent stara się przeanalizować swoje nawyki, by zidentyfikować aspekty, które wymagają poprawy. W ramach tego typu terapii terapeuta stara się zasugerować pacjentowi konkretne rozwiązania, które mogą pomóc mu w opracowaniu lepszych strategii radzenia sobie z codziennymi problemami.
Terapia poznawcza zakłada, że duża część ludzkich problemów wynika z błędnego postrzegania rzeczywistości. Dlatego też w ramach terapii poznawczej, terapeuta pomaga pacjentowi zweryfikować jego założenia na temat siebie i otoczenia. Dzięki temu możliwe jest zastąpienie zachowań nieproduktywnych produktywnymi. Tego rodzaju terapia zazwyczaj ma krótki czas trwania – to zaledwie kilkanaście wizyt, które z początku odbywają się co tydzień, później natomiast co miesiąc, a nawet raz na kilka miesięcy.
Terapia humanistyczna zakłada, iż każda istota ludzka posiada wszelkie narzędzia potrzebne do życia w szczęściu. Powodem, dla którego wiele osób jest nieszczęśliwych ma być fakt, iż nie potrafią właściwie określić swoich potrzeb. O ile uznaje się tutaj, że ten stan rzeczy spowodowany jest przez doświadczenia z przeszłości, to praca w ramach tego typu terapii koncentruje się przede wszystkim na teraźniejszości. Pacjent dąży tutaj do zrozumienia samego siebie, które pomoże mu lepiej wyrażać siebie i bardziej siebie akceptować.
Terapia systemowa zakłada, iż człowiek jest częścią wielu systemów, których nieprawidłowe działanie może doprowadzić do zaburzeń w jego funkcjonowaniu jako jednostki. Zazwyczaj tym systemem jest rodzina, dlatego bardzo często w trakcie terapii systemowej pracuje się właśnie nad poprawą relacji rodzinnych. W trakcie sesji obecny jest nie tylko pacjent, ale i osoba, z którą ten ma nieprawidłową relacje. Praca z terapeutą to tutaj zaledwie kilka spotkań zorientowanych na rozwiązanie konkretnego problemu. Specjalista przyjmuje w ich trakcie aktywną rolę, w konkretny sposób doradzając pacjentowi.
